Zapomniani bracia – refleksje nad korzeniami naszej kultury w Galerii Panorama

Dla uświetnienia międzynarodowej konferencji z cyklu "Rola Kościoła katolickiego w procesie integracji europejskiej", organizowanej tradycyjnie od kilku lat w Krakowskim Centrum Konferencyjnym DWÓR W TOMASZOWICACH, Galeria Panorama znajdująca się na terenie zespołu dworsko-parkowego, przygotowuje wystawę dokumentacji fotograficznej badań socjologicznych, przeprowadzonych w latach 1998-1999 w Turcji, Libanie, Syrii, Jordanii, Iraku i Iranie. W ramach wystawy, Galeria Panorama wespół z Instytutem Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Kołem Naukowym Studentów Socjologii UJ organizuje ogólnodostępną debatę na temat bliskowschodnich korzeni naszej kultury.

Badania prowadzone przez Beatę Kowalską - doktora w Zakładzie Badań Problemów Ludnościowych Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, miały za cel stworzenie dokumentacji zabytków, wspólnot i zwyczajów z terenów zamieszkanych od blisko dwóch tysięcy lat przez wspólnoty chrześcijańskie. Wystawa prezentująca fotograficzną część dokumentacji ma natomiast skłonić do refleksji nad korzeniami naszej kultury i spotkania z jej współtwórcami - "zapomnianymi braćmi".
Obecny Bliski Wschód to rejon niekończących się konfliktów i ścierających się fundamentalizmów. Śledząc te przygnębiające obrazy współczesności, warto pamiętać, że jest to także miejsce szczególne nie tylko w historii, ale i współczesności chrześcijaństwa, gdzie jak w soczewce odbijają się burzliwe dzieje teologicznych sporów, które doprowadziły do powstania znanej nam dzisiaj mozaiki kościołów – mówi autorka wystawy. W chrześcijańskim pejzażu regionu dominują wspólnoty tradycji syryjskiej. Wspólnoty, które jako pierwsze przyjęły naukę Jezusa. Do dziś mówią jego językiem, po aramejsku. Kościoły te zachowały starożytną liturgię i przechowały pierwotnego ducha chrześcijaństwa, który pozwolił im przetrwać niezliczone tragedie, trudne do opisania cierpienia, zagłady całych parafii, by w tych trudnych czasach ciągle dawać świadectwo swojej wiary.

Kiedyś społeczności te współtworzyły cywilizację, która stała się jednym z fundamentów Europy. Dziś potrzebują naszego naszej pomocy i odruchu solidarności – czytamy we wstępie do książki Andrzeja Flisa i Beaty Kowalskiej:"Zapomniani bracia", będącej owocem czterech wypraw badawczych Zakładu Porównawczego Studiów Cywilizacji Instytutu Socjologii UJ.
Realizując badania, naukowcy podążali szlakiem pierwszych wspólnot chrześcijańskich po siedmiu krajach Bliskiego Wschodu. Mam poczucie ogromnego długu wobec ludzi, których tam spotkaliśmy - dodaje dr Beata Kowalska. Współpraca z nami często oznaczała problemy przez następne miesiące, inwigilację władz. Kontakty z obcymi w autorytarnych reżimach zawsze traktowane są podejrzliwie. Mimo to postawa naszych gospodarzy była gościnna, heroiczna, po prostu chrześcijańska. Nikt nie pytał o listy uwierzytelniające - bo jeżeli przyjeżdża ktoś z chrześcijańskiego kraju, to należy mu pomóc.

Wystawa pokazuje chrześcijan syryjskich w ich naturalnym otoczeniu. Autorzy nie koncentrują się wyłącznie na wyznawcach tych Kościołów czy zabytkach. Prezentowane są fascynujące relacje pomiędzy wyznawcami różnych kościołów: na przykład południe Iranu - z jednej strony całkowicie zakryte kobiety Bandari w maskach, z drugiej - Msze odprawiane według rytu chaldejskiego.

Moim głównym celem było opowiedzenie o tym, że oni - syryjscy chrześcijanie - rzeczywiście tam są - dodaje autorka. Jest czymś zupełnie niezwykłym uświadomienie sobie, że gdzieś daleko, pod rządami bezwzględnych dyktatur, pozbawione lobby, które chciałoby się o nich upomnieć, żyją wspólnoty swoimi korzeniami sięgające wydarzeń, na których opiera się nasza tradycja.

Beata Kowalska jest doktorem w Zakładzie Badań Problemów Ludnościowych Instytutu Socjologii UJ. W przygotowaniu jest jej kolejna praca: „Między fundamentalizmem a orientalizmem: prawda o kobiecie muzułmańskiej”.

Termin wystawy: wrzesień – październik 2010 roku.
Miejsce: Galeria Panorama działająca przy Krakowskim Centrum Konferencyjnym DWÓR W TOMASZOWICACH
www: http://galeria-panorama.blogspot.com
Dodatkowe informacje:
Katarzyna Stępniewska,
e-mail. rezerwacje@dwor.pl


FORGOTTEN BROTHERS
THE DYING WORLD OF CHRISTIANITY IN THE MIDDLE EAST

The Middle East – a region of unending conflicts and clashing fundamentalisms. When following these depressing images of the present, it is worth remembering that this is also a special place not only in the history, but also in the present of Christianity, in which the turbulent history of theological splits, which have led to the establishment of the mosaic of churches that we know today, are reflected as if in a lens. In the Christian landscape of the region it is the communities of the Syriac tradition that dominate – communities that were the first to accept the teachings of Jesus. Even today they continue to speak his language, Aramaic. These Churches have retained their ancient liturgy and preserved the original spirit of Christianity, which has enabled them to survive countless tragedies, almost indescribable suffering, and the loss of whole parishes, to continue in these difficult times to bear witness to their faith.
Since the fifth century they have remained outside of the main currents of the Christian religion. At the core of this split was the question of the nature of Jesus. The Nestorians – the Assyrian Church of the East – emphasized its duality: divinity from the Father, and humanity from Mary. The Syriac Orthodox Church often known as Jacobite, spoke of one nature. Human nature merged with divinity like a drop of water in a barrel of wine. According to historians, these controversies not only shook theologists, but also reached the ranks of the faithful, bringing Christological arguments to the bazaars.
As early as 498, the Patriarchate of the East, the centre of the Nestorian Church, was established in the Persian Ctesiphon, in today’s Iraq. Its authority stretched from Persia to India and Ceylon. The tradition of the Syriac Orthodox Church also dates back to the first centuries of Christianity. In 1980, Mor Ignatius Zakka I Iwas, the patriarch of this community, was chosen as the 122nd descendant of Saint Peter on the bishop’s throne of Antioch. At a meeting with Pope John Paul II, this active advocate of Christian unity said the following: “As Your Holiness is well aware, the Syrian Orthodox Church has an unbroken chain from St. Peter to me who has been called to be his 121st legitimate successor in Antioch. At one time the Church of Antioch extended its sway from the eastern shores of Mediterranean right across Asia to India and China. However, today it bears the painful imprints of history. But powers of the world could not overcome or destroy the Church, because the Master of the Church Jesus Christ has always been with it. The Universal Syrian Orthodox Church of Antioch has been a veritable candle which melts itself to provide light for others, and can be likened to the Indian sandalwood which transmits its perfume to the axe which cuts it. Through the ages, we have faithfully cherished our unique liturgical and spiritual traditions. We believe that our particular heritage should be preserved and renewed, for the benefit of the entire Church. There is no greater service we can render, than to unify what has been broken in the past, without damaging the proper riches of the diverse heritages.”
The history of these communities cannot be overestimated. The versions of the Bible in Armenian, Arabic and Persian are just a few examples of the translations carried out. At the end of the 3rd and beginning of the 4th centuries the first theological school was founded, later to be turned into an academy by St. Ephrem. Its statute from 601 AD is the oldest medieval set of academic regulations. Finally – on a scale of almost ten centuries of missionary activity – in the place where Syrian monks lived, they built a school, hospital and library. It was not military force, but education and medical care that won over the new adherents of the Gospel. The largest Christian community in today’s Iraq is the Chaldean Catholic Church, established by Nestorians, who in the 16th century formed a union with Rome. This community numbered around a quarter of a million followers in the Middle East at the turn of the new millennium.
Once, these Churches constructed a civilisation which became one of the foundations of Europe. Today they need our help and a show of solidarity.